نقدینگی سرگردان هرروز مثل بهمن یک بازاری را تحت تأثیر قرار میدهد یک روز بازار سهام، یک روز مسکن، یک روز دلار و ارز و در این چند روز اخیر هم سکه، دلار و خودرو را تحت تأثیر قرارگرفتهاند.
شانزدهمین جلسه هیات نمایندگان اتاق تهران صبح امروز با حضور اعضا برگزار شد. در ابتدای این جلسه مسعود خوانساری رئیس اتاق تهران با گرامی داشت هفته دفاع مقدس گفت:« قدردانی میکنیم از رشادتهای رزمندگان که خالصانه و صادقانه در جبهههای نبرد برای دفاع از کشور تلاش کردند و جنگیدند و یاد شهیدان را گرامی میداریم.»
او در ادامه صحبتهای خود به رشد نقدینگی در کشور اشاره کرد و گفت:« در حال حاضر نقدینگی مهمترین عامل اخلال در نظام اقتصادی است. در چند ماه گذشته نقدینگی با رشد 13.8 درصد مواجه بوده است یعنی روزانه 2 هزار و 200 میلیارد تومان به حجم نقدینگی اضافه میشود و در این 5 ماهه 340 هزار میلیارد تومان بر حجم نقدینگی اضافهشده است. اگر همین روال ادامه داشته باشد شاهد رشد 32 درصد خواهیم بود و تا پایان سال 800 هزار میلیارد تومان بر نقدینگی کشور اضافه خواهد شد. نقدینگی سرگردان هرروز مثل بهمن یک بازاری را تحت تأثیر قرار میدهد یک روز بازار سهام، یک روز مسکن، یک روز دلار و ارز و در این چند روز اخیر هم سکه، دلار و خودرو را تحت تأثیر قرارگرفتهاند. این شرایط بحرانی است و هرروز که مردم از خواب بیدار میشوند مهمترین مشکل و معضل زندگیشان این است که تا آخر وقت چه اتفاقی برای قیمتها میافتد.
در شرایط تورمی کنونی مهمترین اقدامی که دولت باید انجام دهد این است که از افزایش پایه پولی جلوگیری کند چه بهصورت مستقیم و... اخیراً بحثها سر این است که تسهیل داراییهای خارجی بانک مرکزی را میخواهند انجام دهند یا تزریق منابع صندوق توسعه به بازار بورس میخواهد صورت گیرد که هرکدام از اینها باعث افزایش پایه پولی و تورمهای افسارگسیخته میشود. تقاضای ما از دولت محترم این است که این اتفاقات صورت نگیرد، مردم تحمل این مقدار گرانی و تورم را ندارند.»
رئیس اتاق تهران در ادامه صحبتهایش خطاب به رئیسجمهوری گفت: «بیش از 4 ماه و نزدیک 5 ماه است که مهمترین وزارتخانه کشور، وزارت صنعت معدن و تجارت بدون وزیر است؛ آنهم در سالی که سال جهش تولید است و انتظار میرود با توجه به نامگذاری این سال بتوانیم جهش تولید ایجاد کنیم. ما شاهد تحریمهای سنگین اقتصادی و تحریمهای نفتی هستیم و در این شرایط حداقل باید روی صادرات غیرنفتی متمرکز شویم تا بتوانیم بخشی از کمبودها را جبران کنیم. اما در چنین وضعیتی وزارت صمت که مهمترین وزارتخانه کشور در حال حاضر محسوب میشود بیش از 4 ماه است که بدون وزیر بوده و شاهدیم که یا تصمیمات گرفته نمیشود و یا تصمیماتی که گرفته میشود کارشناسی نیست و این عملاً هم به تولید و هم صادرات لطمه زده است.
او در ادامه به آمارهای صادراتی در ماههای گذشته اشاره کرد و گفت:« در فصل اول امسال ما 45 درصد کاهش صادرات را شاهد بودهایم و در مردادماه هم نسبت به تیرماه بازهم کاهش صادرات راداریم و اگر با این روش ادامه دهیم این درآمدی که میتواند تااندازهای مشکلات اقتصادی را حل کند هم دچار مشکل خواهد شد و این هم به دلیل تصمیمات غیر کارشناسی است.
ما درست درزمانی که نیاز اساسی داریم مشکلاتی که برای صادرات وجود دارد را حل و مفصل کنیم بهیکباره متوجه میشویم در تاریخ اول مرداد صدور کارتهای بازرگانی و تمدیدش از یک سامانه قرار است به یک سامانه دیگر منتقل شود؛ جا داشت که این موضوع ابتدا بهصورت آزمایشی در یک استان، دو استان اجرایی میشد و بعد از رفع مشکلات آن را به استانهای دیگر بست میدادیم. عملاً نزدیک به دو ماه است که واردکنندگان، صادرکنندگان سرگردان هستند و روزانه بیش از 100 مراجعهکننده ما داریم که کالاهایشان در بندرها باقیمانده است و نمیتوانند ترخیص کنند و عملاً کسی هم پاسخگو نیست. متأسفانه میبینیم که مصاحبه میشود و میگویند که مشکلی وجود ندارد و همهچیز حلشده است ولی آنچه در عمل شاهدیم و گفته میشود باهم کاملاً در تضاد است. الآن شاهد یک بی تصمیمی هستیم و کسی نیست که حرف آخر را بزند و این اقتصاد کشور را رنج میدهد.»
خوانساری در ادامه دو نامه از مدیران وزارتخانه صمت خواند که نشاندهنده شرایط سردرگم کنونی در خصوص صدور کارت بازرگانی در این وزارتخانه است را برای اعضا خواند. نامههایی از آقای ایرج موفق رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان و آقای محسن دارابی رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کرمانشاه که خطاب به آقای جعفر سرقینی سرپرست وزارت صمت نوشتهشده و از او درخواست کردهاند با توجه به شرایط پیچیده کنونی و مشکلاتی که ایجادشده، از سامانه قبلی کارت بازرگانی استفاده شود و شرایط به قبل از تاریخ اول مرداد بازگردد. آنها با اشاره به مشکلات بسیاری که برای تجار به وجود آمده است در نامههای خود اشارهکردهاند که سامانه جدید با معضلات بسیار زیادی روبهرو است چالشهای جدی برای صادرکنندگان و واردکنندگان ایجاد کرده است و درخواست کردهاند، صدور کارت بازرگانی کماکان به شیوه قبلی صورت گیرد.
خوانساری در ادامه صحبتهای خود بابیان اینکه «چه اصراری وجود دارد در شرایطی که نیاز داریم صادرات توسعه پیدا کند این اقدامات صورت گیرد» و ادامه داد:« اگر این اقدامات سهوی است سؤال من این است که چرا؟ و اگر عمد است میخواهم بدانم چرا با دولت چنین میکنند و خود دولت چرا به فکر نیست مشکل را حل کند؛ من دو نامه را از بین تعداد زیادی از نامههایی که ادارات صمت خود استانها نوشتند خواندم و نه اتاقهای بازرگانی و اعضا اتاقها که افراد بگویند ما به دنبال شانتاژ هستیم. این نامههایی است خود ادارات صمت استانها نوشتند ولی شاهدیم که هنوز هم هیچ اتفاقی نیفتاده است؛ آقای سرقینی زحمت کشیدند و نامه زدند که همه چیز به روال قبل باشد ولی هنوز اتفاقی نیفتاده است و هنوز کارت صادر نمیشود و مشکل ترخیص کالاها در گمرکات وجود دارد.»
رئیس اتاق تهران در ادامه به بسته جدید صادرات ارزی که تدوینشده اشاره کرد و گفت:« سه اشکال عمده در این بسته وجود دارد؛ اول اینکه بدون مشورت با صادرکنندگان تدوین و صادرشده و برای کلیه کالاهای صادراتی زمان 4 ماهه را در نظر گرفتهاند که من معتقدم برای بسیاری از محصولات زمان بسیار کمی است؛ ممکن است برای محصولات پتروشیمی زمان مناسبی باشد ولی برای خیلی از کالاها زمان مناسبی نیست و مجدداً باعث میشود صادرکنندگان دچار مشکل و بدحساب بشوند. پیشنهاد ما این است که حداقل این زمان 6 ماهه شود و اگر کسی توانست در زمان کمتری ارز وارد کرد مشمول تشویق صادرتی شود. دومین مشکلی که دارد حذف واردات در مقابل صادرات در بنگاههایی هست که صادرات دارند به این صورت که اجازه داده شد فقط اجازه استفاده از 30 درصد (ارز صادراتی) خودشان را داشته باشند؛ اتفاقی که در عمل خواهد افتاد این است که این بنگاهها برای تأمین نیازمندیهای اولیه خود برای تهیه مواد اولیه باید بروند از بازار نیما خرید کنند و با یک هزینه مجدد روبهرو شوند و این کار هم هزینه را بالا میبرد و هم روند کار را طولانی میکند. نکته سوم هم که باید به آن اشارهکنم؛ موضوع برگشت مالیات ارزشافزوده برای کالاهای صادراتی هست که قرار بود در ابتدا بعد از یک ماه از صادرات انجام شود و بعد موکول شد به رفع تعهد ارزی ولی متأسفانه به دلیل اینکه سامانهها باهم دیگر ارتباط ندارد بهموقع اعلام نمیشود و سازمان امور مالیاتی نمیتواند بهصورت برخط رفع تعهد کند و این هم نقدینگی بنگاهها را با مشکل مواجه کرده و ممکن است ماهها منتظر باشند و نتوانند استفاده کنند.»
رئیس اتاق تهران به شرایط بازار و صنعت خودرو هم اشاره کرد و گفت:« دوباره تصمیم گرفته شد که خودروها با قرعهکشی واگذار شود. میدانید که درآمد سرانه ما نسبت به سال 90 حدود 30 درصد کاهش پیداکرده است ولی تقاضا برای خرید خودرو جالب است که بهاندازه 6 تا 7 میلیون نفر است که به اعتقاد من این تنها به دلیل قرعهکشی است که میخواهد انجام شود و در آنیک نفر ممکن است یکشبه برنده یک خودرو با 100 میلیون تومان سود شود و من فکر میکنم در هیچ باخت و بازی کسی نمیتواند با چنین سودی روبهرو شود و اینکه چرا چنین اتفاقی میافتد نمیدانم و اینکه چه کسی باید این سؤال را پاسخ دهد؟ من یکبار دیگر خواهشم از جناب آقای رئیسجمهور این است که در این شرایط که وظیفه هم ما کمک به صادرات و اقتصاد است با توجه به تحریمها و فشارهای اقتصادی هرچه سریعتر وزیر را معرفی کنند. من فکر میکنم کشور ما آنقدر پتانسیل دارد که ظرف 4،5 ماه چندین وزیر معرفی شود و وزارتخانه صمت از بلاتکلیفی خارج شود.»
رئیس اتاق تهران در پایان صحبتهای خود به انتشار دو کتاب جدید از سوی اتاق تهران هم اشاره کرد و گفت:« مجموعه مکاتباتی که سال 98 اتاق تهران برای پیگیری مشکلات تولیدکنندگان، تجار و اقتصاد کشور با نهادهای مختلف داشته و پاسخهایی که دریافت کرده را در کتابی منتشر کردهایم و کتاب دیگری هم که چاپشده همچون سالهای گذشته از انتشارات اکومونیست است برای راهنمای علم اقتصاد و میتواند راهنمای مناسبی باشد و برای فعالان اقتصادی اطلاعات بسیار مفیدی دارد.»