آیا جایگزینی تومان به جای ریال چاره ساز است؟ حذف صفر باید با اصلاح ساختاری اقتصاد همراه باشد

نمایندگان مجلس روز گذشته به تغییر واحد پول ملی و حذف ۴ صفر رای مثبت دادند. اتفاقی که بعد از چند سال شنیدن زمزمه های آن حالا دیگر رنگ قانونی به خود گرفته است اگر چه که باید به تایید شورای نگهبان هم برسد و البته به گفته رئیس کل بانک مرکزی زمان مورد نیاز برای اجرای این تحول بین ۲ تا ۵ سال خواهد بود. طبق مصوبه دیروز مجلس در صورت اجرایی شده این قانون هر ۱۰ هزار ریال فعلی به یک تومان تبدیل خواهد شد و واحد پول خرد هم «قران» تعیین شده است که هر یک تومان، معادل ۱۰۰ قران می شود.

همتی رییس کل بانک مرکزی، صبح دیروز در صحن علنی مجلس در خصوص حذف چهار صفر از پول ملی، گفت: با توجه به تورم مزمن 5دهه گذشته کارایی ریال عملا ازبین رفته و در جامعه عرف اصلی تومان است و افراد جامعه در مبادلات خود از این واحد استفاده می‌کنند و حتی به جای 50هزار تومان لفظ 50تومان را به کار می برند. در حال حاضر پول ملی با دلار و یورو بسیار اختلاف دارد و رابطه پول ملی با دلار  0.000006 است که رابطه بسیار ضعیفی در دنیا محسوب می‌شود.

اما در این بین حذف 4 صفر از پول ملی مخالفان و موافقان بسیاری در بین کارشناسان دارد و بسیاری از اقتصاددانان می گویند این اقدام در صورت اجرایی شدن بیشتر پاک کردن صورت مسئله است و در اصل مشکلاتی همچون تورم و... اثری نخواهد داشت ولی در مقابل برخی از کارشناسان مالی معتقدند در صورت حذف چهار صفر و کوچک شدن رقم‌ها، با توجه به ماندگاری بیشتر سکه، در صورت ضرب سکه به جای اسکناس‌های خرد می‌توان هزینه امحای اسکناس را در کشور کاهش داد. از طرف دیگر کاهش پی در پی ارزش پولی ملی در سال‌های گذشته و قرار گرفتن صفرهای متعدد جلوی ردیف‌های بودجه و هزینه در دفاتر حسابداری، مشکلات بسیاری را برای سیستم مالی و حسابداری به وجود آورده و حذف چهار صفرگام بزرگی برای اصلاح این روند و تسهیل امور حسابداری است.

در این بین اما فعالان اقتصادی و بخش خصوصی معتقدند حذف چهار صفر اگر چه می تواند به صورت کلی حرکتی مثبت باشد ولی کافی نخواهد بود و دولت باید دست به اصلاحات اساسی در اقتصاد بزند و اگر حذف چهار صفر با این اصلاحات هماهنگ نباشد در عمل اتفاق خاصی رخ نخواهد داد. مسعود خوانساری رئیس اتاق تهران مرداد سال گذشته که دولت حذف چهار صفر از پول ملی را مصوب کرد؛ در این باره گفت:« اتاق و فعالان اقتصادی، از اقدام دولت در این زمینه استقبال می‌کنند به ویژه عملاً در کشور از ریال استفاده نمی‌شود بلکه باعث سردرگمی و اشتباه محاسباتی می‌شد. اما اگر همزمان با حذف 4 صفر اصلاح ساختار­ اقتصادی انجام نشود ممکن است بعد از چند سال، ​زمانی که تورم به 20 یا 30 درصد رسید دوباره مجبور به افزایش صفر و پس از دوره‌ای هم مجددا حذف صفر شویم. بنابراین چاره‌ای جزء اصلاح ساختار‌های اقتصادی همزمان با این اقدام دولت نداریم.»