گزارش بانک مرکزی از وضعیت کل مانده سپردهها و تسهیلات ریالی و ارزی بانکها و مؤسسات اعتباری در پایان مهر سال ۱۳۹۸ نشان میدهد که مانده کل سپردهها بالغبر 2372 هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به مقطع مشابه سال قبل 535 هزار میلیارد تومان (۲۹.۲ درصد) و نسبت به پایان سال قبل معادل 305 هزار میلیارد تومان (۱۴.۸ درصد) رشد داشته است.
از ابتدای سال 1397 که وزارت اقتصاد تدوین پایههای مالیاتی جدید را دستور کار قرارداد، مالیات از سود سپردههای بانکی و سهام بهعنوان یکی از بخشهای درآمدزا مدنظر قرار گرفت. با انتشار پیشنویس لایحه سازمان امور مالیاتی این موضوع بهصورت رسمی مطرح و موجی از نگرانی را در بین سپردهگذاران و سهامداران ایجاد کرد و حاشیههای بسیاری را به همراه داشت تا اینکه مسئولان بانک مرکزی وارد ماجرا شدند و دریافت هرگونه مالیات از سود پردهها را رد کردند.
عبدالناصر همتی رئیسکل بانک مرکزی نیمه آبان اعلام کرد: «اخذ مالیات از سود سپردههای بانکی بههیچوجه صحت ندارد. این موضوع را من هم در برخی سایتها دیدم هیچ گونه بحثی در دولت و سایر مراجع مهم تصمیمگیری اقتصادی مطرح نشده است و برنامهای برای اخذ مالیات از سود سپردهها نداریم.»
البته دراینبین با تصویب اخذ مالیات از خودروها و املاک لوکس از سوی کمیسیون تلفیق مجلس و اضافه شدن مادهای به لایحه بودجه سال 1399، بازهم نگرانیها و شایعاتی درباره احتمال گرفتن مالیات از سپردههای بانکی و سهام و تصویب این موضوع از سوی مجلس و دولت برای جبران کسری بودجه سال آینده مطرح شد که معاون اقتصادی وزیر امور اقتصاد و دارائی آن را رد کرد. محمدعلی دهقان دهنوی در برنامهای رادیویی درباره نگرانی مردم نسبت به با اخذ مالیات از سود سپرده بانکی و سهام گفت: « اطلاعات مربوط به سود سپردهها بهصورت کامل در شبکه بانکی در اختیار است و اطلاعات ناشی از سود سهام در سازمان بورس وجود دارد ولی مالیات بر سود سپرده و سهام در لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم دیده نشده و مالیاتی از آن اخذ نمیشود.»
در ماههای گذشته حتی بخشی از کارشناسان اقتصادی هم نسبت به دریافت سود از سپردههای بانکی سهام ابراز نگرانی کردند؛ به اعتقاد کارشناسان اگرچه که اخذ مالیات از سپردههای بانکی در بسیاری از کشورها رایج است و عملاً سود سپردههای بانکی کمتر از 5 درصد است ولی با توجه به بیثباتی اقتصادی در کشور ما، اخذ سود از سپردههای بانکی و سهام در شرایط فعلی میتواند باعث خروج سرمایه از بانکها و بازار سرمایه شود و به تنشهای اقتصادی و مالی کشور دامن بزند.
سپردههای بانکی ۲۹ درصد افزایشیافته است
در حالی دریافت مالیات از سود سپردههای بانکی به گفته معاون وزیر اقتصاد منتفی شده است که با کنترل بازارهای ارز و طلا در ماههای اخیر و رکود نسبی در بیشتر بازارها؛ جذب سپردههای بانکی با رشد همراه بوده است. آمارهای بانک مرکزی نشان از افزایش ۲۹.۲ درصدی مانده سپردهها و ۲۲.۳ درصدی مانده تسهیلات بانکی تا پایان مهر ۹۸ نسبت به مقطع مشابه پارسال حکایت دارد. گزارش بانک مرکزی از وضعیت کل مانده سپردهها و تسهیلات ریالی و ارزی بانکها و مؤسسات اعتباری در پایان مهر سال ۱۳۹۸ نشان میدهد که مانده کل سپردهها بالغبر 2372 هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به مقطع مشابه سال قبل 535 هزار میلیارد تومان (۲۹.۲ درصد) و نسبت به پایان سال قبل معادل 305 هزار میلیارد تومان (۱۴.۸ درصد) رشد داشته است.
دولت به دنبال بازنگری اساسی در مالیاتها
فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد و دارائی از زمان شروع کارش در این وزارتخانه همواره یکی از برنامههای اصلی خود را اصلاح قوانین مالیاتی عنوان کرده است و حالا به گفته معاون اقتصادی وزیر اقتصاد و دارائی این وزارتخانه پیشنویس اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم را به دولت ارائه داده است تا بعد از بررسی در کمیسیونهای دولت برای تصویب به جلسه هیئتوزیران و پسازآن مجلس ارائه شود. دولت در اصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم به دنبال ساماندهی مالیاتهای کنونی، مالیات بر عایدی املاک و گرفتن مالیات بر مجموع درآمد است. البته به گفته محمدعلی دهقان دهنوی تصویب این قانون مدتزمانی طول خواهد کشید و دولت بعد از تصویب آن برای اجرایی شدنش همزمان به فعالان اقتصادی و مردم خواهد داد. او در برنامه رادیویی «رهیافت» گفته است:« در بحث مالیات بر مجموع درآمد موضوع اصلی ایجاد یک نوع عدالت اجتماعی در جامعه است. کسانی که درآمد بیشتری دارند مالیات بیشتری پرداخت میکنند. بیش از 130 کشور دنیا این نوع مالیات را دریافت میکنند. همزمان با این موضوع اتفاقات دیگری باید بیفتد، باید سامانه مؤدیان و پایانههای فروشگاهی شکل بگیرد و سیستم های اطلاعاتی به یکدیگر متصل شوند، اظهارنامههای مردم مبنای تشخیص مالیات باشد و یک نظام تشویقی و تنبیهی برای ارائه اظهارنامه وجود داشته باشد. مجموعه اینها در طول زمان در حال پیگیری و انجام است.»