دبیر شورای اطلاعرسانی وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره بهضرورت بهرهگیری از فرصتهای ترانزیت در شرایط کنونی تجارت ایران با دنیا برمبنای تحریم گفت: علیرغم شرایط تحریم پیش روی اقتصاد و تجارت ایران، حجم بارهای ترانزیتی کم شده است که عمدتاً دلیل آن، مقرراتی و بروکراسی حوزه تجارت است که از جمله مشکلات عمده این حوزه به شمار میروند؛ ضمن اینکه هزینه مبادله بالا رفته و به دلیل افزایش قیمت دلار، هزینههای مترتب بر حملونقل کالا نیز افزایش یافته است.
آنوش رهام افزود: در چنین فضایی، ایران میتواند با تکیهبر پتانسیل ترانزیتی خود برای تأمین کالاهای موردنیاز کشورهای همسایه خود وارد عمل شده و بر روی حمل بار ترانزیتی بهعنوان یک محور ارزآور و اشتغالزا، تسهیل بیشتری را صورت دهد؛ بهخصوص اینکه بنادر داخلی ایران که در شرایط تحریم تحتفشار قرار گرفتهاند، با رونق ترانزیت داخلی نیز قابلیت تقویت دارند؛ بهنحویکه کالاهای مانده در گمرکات، بهسرعت از بنادر به سمت مناطق ویژه و شهرکهای صنعتی حمل شوند تا تولید رونق گیرد.
او با تأکید بر ضرورت توجه بر حل مشکلات پیش روی حمل بارهای ترانزیتی تصریح کرد: موضوع ثبت سفارش برای شرکتهای ترانزیت داخلی مشکلاتی را ایجاد کرده؛ اما اکنون به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه تجارت و برمبنای توافقی که میان گمرک و وزارت صنعت صورت گرفته، مقرر شده تا فرآیند ترانزیت داخلی بدون نیاز به ثبت سفارش امکانپذیر باشد. این توافق صورت گرفته و بهزودی ابلاغ میشود.
دبیر شورای اطلاعرسانی وزارت صنعت، معدن و تجارت افزود: این موضوع میتواند به کاهش بروکراسی تجارت خارجی کمک کرده و شرایط را برای تمرکز هر چه بیشتر ایران بر روی حمل بار ترانزیتی و درآمدزایی ارزی برمبنای آن مهیا نماید. این در شرایطی است که اخذ ثبت سفارش، نیازمند طی مراحل تخصیص ارز و ثبت گواهی آماری در بانکها است که خود باعث میشود که کار حملونقل بار، حداقل به مدت یک ماه معطل بمانند تا مراحل ثبت سفارش انجام شود؛ بنابراین برداشتن ثبت سفارش برای ترانزیت داخلی میتواند بسیار راهگشا باشد.
رهام ادامه داد: ترانزیت بهعنوان یک حلقه مفقوده مهم در تجارت خارجی ایران، بهعنوان یک ارزآور مطرح است و در واقع، یک خدمت شبهصادراتی به شمار میرود که میتواند ارزآور باشد؛ بهویژه ترانزیت خارجی به بازارهایی همچون ازبکستان و سیآیاس نیز فرصت خوبی برای ایران به شمار میرود؛ چراکه برخی کشورها با برخی کشورهای دیگر رابطه مناسبی ندارند و بنابراین ایران میتواند بهعنوان یک واسط، وارد عمل شده و نیازهای آنها را ترانزیت کند.
او افزود: هماکنون ازبکستان هزینه ترانزیت را بالا برده و ۵۰۰ دلار برای هر بار ترانزیتی، عوارض را بالا برده است که رقم آن به ۱۸۰۰ دلار رسیده است؛ بر این اساس میانگین هزینه حمل یک کامیون ترانزیت ۳۰۰۰ دلار میشود؛ درحالیکه بندر گوادر این فرصت را دارد که با تسهیل شرایط ترانزیتی، میتواند ارزآوری کند؛ ولی مسئولان هنوز این ضرورت را درک نکردهاند که ترانزیت بهعنوان یک بازوی ارزآوری در کشور مطرح باشد؛ بهخصوص اینکه شرایط جغرافیایی ایران کمک میکند تا به یک حلقه ترانزیت در منطقه تبدیل شویم.
این مقام مسئول در وزارت صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان کرد: امارات و مشخصاً بندر دوبی، درآمدهای نفتی سرشاری ندارد؛ ولی از طریق ترانزیت، ترانشیب و بنادر اصلی خود درآمد هنگفتی را کسب کرده است؛ بنابراین در شرایط فعلی نیز چابهار که از تحریمها مستثنا شده است؛ میتواند نقشآفرینی نماید؛ ضمن اینکه هند از چابهار بهعنوان یک بندر رابط برای ورود به بازارهای منطقه استفاده میکند؛ پس ایران هم باید بتواند بهتر از همه، از این شرایط ترانزیتی در شرایط کنونی بهره گیرد.