اگرچه از اواخر سال 96 بسیاری از کارشناسان، پیشبینی افزایش نرخ ارز برای امسال را میکردند، اما شاید کمتر کسی فکرش را هم میکرد که در عرض دو- سه ماه بازار، دلار 12 هزار تومانی و سکه 4 میلیونی را تجربه کند.
به گفته کارشناسان اقتصادی، مهمترین عاملی که بازار ارز را در این مدت به هم ریخت، عوامل داخلی و برخی از سیاستگذاریهای مسوولان بوده است.
این وضعیت در حالی است که با اینکه دولت بسته ارزی جدیدی را برای کنترل بازار ارائه داده است، نمیتوان امید چندانی به آن داشت. فعالان بازار، بالا بودن میزان نقدینگی در کشور را یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر افزایش قیمت دلار میدانند.
به گزارش جهان صنعت، در واقع حجم بالای نقدینگی در کشور اگرچه به سمت بازار مسکن نیز هدایت شده است و این بازار را با فشار زیادی مواجه کرده است، اما این میزان بالای نقدینگی در جامعه در نهایت رشد تقاضای کاذب در بازار ارز را رقم زده است.
از اینرو وجود تقاضای کاذب برای ارز و محدودیت در عرضه ارز، بازار را تحت تاثیر قرار داده و باعث تورم افسارگسیخته در بازارهای مختلف شده است به طوری که از اواسط فروردینماه قیمت کالاهای اساسی و غیراساسی با گرانیهای عجیب و غریبی مواجه شده است.
در این میان دولت و دستگاههای مربوطه نیز نتوانستند جلو گرانیهای پیدرپی کالاها را بگیرند. این وضعیت حدود دو ماهی میشود که بازار احتکار، اختفا و کمفروشی را داغ کرده و صدای مردم را درآورده است. اگر به این وضعیت تحریمهای آمریکا علیه کشور و تهدیدهای پیدرپی ترامپ را هم اضافه کنیم میبینیم که اوضاع زیاد بر وفق مراد نیست و شواهد نیز حاکی از آن است که دولت برنامه خاصی برای کنترل این بحران ندارد.
اگرچه رییسجمهور برای آرام کردن جو منفی اینروزها از امن و امان بودن اوضاع خبر میدهد اما واقعیت چیز دیگری است. اوضاع غیرقابل پیشبینی ایران در حالی است که خود مسوولان هم نمیدانند که چه زمانی آرامش به بازار بر خواهد گشت.
در همین رابطه محمد شریعتمداری وزیرصنعت، معدن و تجارت در حاشیه روز خبرنگار گفت: بنده به عنوان یک مسوول به هیچ عنوان نمیتوانم بگویم که اوضاع دقیقا چه زمانی درست میشود اما واقعیت این است که برای رسیدن به ثبات بازار چند ماهی زمان لازم است.
شریعتمداری اظهار کرد: کشور ما در شرایط تحریم به سر میبرد و شرایط سختی پیش روی تجارت کشور خواهد بود .این مقام مسوول تصریح کرد: همین چند وقت پیش که برای مذاکره به عمان رفته بودیم متوجه ترس عمانیها از تجارت با ایران شدم. تازه عمان کشوری کوچک است اما نفوذ آمریکاییها در کشور کوچکی همچون عمان کاملا مشخص بود. به همین دلیل آنها حاضر به همکاریهای تجاری و اقتصادی با ما نیستند.
وزیر صنعت افزود: ما در شرایط سختی هستیم و تا بخواهیم برنامهریزی و سیاستگذاری برای گذر از این وضعیت را داشته باشیم مسلما چند ماهی طول میکشد.وی درباره دلایل افزایش قیمت دلار در بازار نیز گفت : افزایش حجم نقدینگی مردم را به سمت بازار ارز سوق داده به همین دلیل بازار ارز متشنج شده است.
شریعتمداری در پاسخ به صحت و سقم برخی پیشبینیها مبنی بر رسیدن دلار به بالای 15 هزار تومان نیز به ما گفت: تا زمانی که مردم به فکر تبدیل ریال به ارز باشند ممکن است این اتفاق بیفتد و قیمت دلار بالاتر از رقمی که خود شما میگویید برسد.
به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت، کنترل بازار ارز زمانی اتفاق خواهد افتاد که مردم به ارز به چشم یک بنگاه سودده نگاه نکنند.
هدایت نقدینگی
طبق آخرین اعلام بانک مرکزی روند رو به رشد حجم نقدینگی همچنان ادامه دارد به طوری که از حدود ۱۵۳۰ هزار میلیارد تومان در پایان اسفندماه سال گذشته، رشدی حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان تا پایان خردادماه داشته و به بیش از ۱۵۸۲ هزار میلیارد تومان رسیده است.