وضعیت تولید نخ پلیاستر، رقابت در عرصههای بینالمللی و واردات غیرقانونی منسوجات به کشور، مسائلی بودند که در برنامه رادیویی کالای ایرانی مطرح شدند. در این برنامه اکبر لباف- عضو هیأت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران- گفت: 98درصد صنعت نساجی در اختیار بخش خصوصی است که علیرغم تمام مسائل و مشکلات (که برخی از آنها لاینحل به نظر میرسند)، به فعالیت خود ادامه میدهند در این میان، ایجاد محیط امن و شرایط برابر در محیط کسب و کار نکات بسیار مهمی هستند که باید مدنظر سیستم حاکمیت کشور قرار گیرند و انتظار تمام فعالان و صنعتگران بخش خصوصی کشور ایجاد شرایط برابر رقابتی با محصولات خارجی میباشد. اگر طبق قانون ملزم به پرداخت مالیات هستیم پس قاچاقچیان هم باید مالیات بدهند اما وقتی شرایط نابرابر باشد، اجازه پیشرفت به بخش خصوصی داده نمیشود.
وی، صنعت تولید الیاف در کشور را توانمند، با تنوع بالا و دارای بازارهای خارجی اعلام کرد و افزود: قیمت مواد اولیه باید بدون تبعیض و تفاوت میان تولیدکنندگان داخلی و خارجی عرضه شود و نباید این مواد با قیمت بالاتر در اختیار تولیدکننده داخلی قرار گیرد!
لباف ادامه داد: حدود 15 شرکت در اصفهان و قزوین به تولید نخ پیوسته (فیلامنت) میپردازند که این نوع نخها در مراحل مختلف، کشیده و بالک میشوند و در مصارف گوناگون از جمله ملحفه، پارچه، فاستونی، تریکو، فرش و ... مورد استفاده قرار میگیرند.
به گفته وی، تولیدات این کارخانهها روزانه بی400 تا500 تن میباشد و روزانه بین 30 تا 40 تن نخ پلیاستر به کشورهای همسایه به خصوص ترکیه صادر میشود.
عضو هیأت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران، در مورد تشخیص پارچه پنبهای از پارچه پلیاستر گفت: اگر مصرفکننده پس از لمس پارچه، متوجه پرزدهی آن شود یعنی این محصول از الیاف پنبه تولید شده است اما پارچههایی که پرز نمیدهند صد درصد از الیاف مصنوعی تولید شدهاند.
لباف ادامه داد: میزان تولید پنبه در کشور 35-30 هزار تن است و 120-110 هزار تن نیز از کشورهای ازبکستان و ترکمنستان وارد میشود، طبق آمارها، از مجتمعهای پتروشیمی حدود 160 هزار تن مواد پلیاستر خریداری شده و 60 هزار تن نیز واردات صورت گرفته است همچنین میزان مصرف پلیاستر در کشور بالغ بر 220 تا 230 هزار تن میباشد.
این صنعتگر نساجی تصریح کرد: با افزایش جمعیت جهان و مشکلات مربوط به کاشت پنبه، رژیم مصرف پنبه باید رعایت شود به این معنی که پنبه بهعنوان یکی از الیاف سازگار با پوست بدن انسان باید در تولید محصولاتی مورد استفاده قرار گیرد که بهطور مستقیم با بدن انسان (به خصوص البسه نوزاد) در ارتباط است نه در قالب کالاهایی مانند فرش و ... که در این موارد میتوان از مخلوط پنبه - پلیاستر، اکرلیک و ... استفاده کرد.
به گفته وی، علت افزایش قیمت نخ پلیاستر عاملی خارج از تورمی که بانک مرکزی (سالیانه حدود 10 تا 30 درصد) اعلام میکند؛ نیست؛ ضمن اینکه مجتمعهای پتروشیمی قیمت مواد اولیه مورد نیاز کارخانهها را سالانه 10 تا 20 درصد افزایش میدهند.
بخش دیگر مصاحبه عضو هیأت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران در مورد فرایند تولید، ماشینآلات و تکنولوژیهای موجود در صنعت نساجی به خصوص واحدهای تولیدکننده پلیاستر بود. لباف در این زمینه ابراز داشت: اغلب مواد اولیه واحدهای نساجی از مجتمعهای پتروشیمی گرفته میشود و بخشی که تولید داخل ندارند؛ مانند ویسکوز و تا حدودی اکرلیک از طریق واردات تهیه و در کارخانههای ریسندگی، ریسیده میشوند و به صورت نخ اکرلیک، پلیاستر- ویسکوز و پلیاستر در واحدهای مختلف پایین دستی به پارچه جهت مصارفی مانند ملحفه، فاستونی، تریکو و.... تبدیل میشوند.
به گفته وی، خانوادهها باید دقت کنند منسوجی که با پوست بدن انسان ارتباط دارد باید از جنس پنبه باشد.
لباف در ادامه این مصاحبه اذعان داشت: فرش ماشینی و موکت تولیدی در کشور جزو به روزترین واحدهای جهان به شمار میآید این در حالی است که بخش قابل توجهی از تولیدکنندگان فرش ماشینی دنیا ماشینآلات مدرن و منطبق با آخرین تکنولوژیهای روز دنیا را در اختیار ندارند؛ ضمن اینکه طراحی فرشهای ایرانی سرآمد دنیاست.
عضو هیأت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران یکی از مشکلات صنعت نساجی طی پنج سال اخیر را قاچاق اعلام کرد و گفت: برای مثال یک تولیدکننده پتو ملزم به پرداخت 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده به دولت است در حالی که قاچاقچی هیچگونه مالیاتی نمیپردازد. در بخش واردات مواد اولیه برخی بخشها، کارخانهها باید 10 درصد عوارض گمرکی برای خرید مواد اولیه بپردازند و هزینههای سنگین بر دوش تولیدکننده تحمیل میشود در حالیکه قاچاقچی بدون هیچ هزینه و تعرفهای، اقدام به واردات غیرقانونی مینماید و به سودهای کلان نیز دست مییابد.
لباف یادآور شد: فعالان صنعت نساجی تحت فشارهای شدید و مشکلات بیش از حد توان، صرفاً با تکیه بر میهندوستی و حفظ اشتغال نیروهای خود به فعالیت ادامه میدهند در حالیکه اشتغال 20 درصد از صنعت کشور (با احتساب چرم و کفش) برعهده صنعت نساجی است. پس مصرفکنندگان عزیز بدانند خرید هر قطعه کالای خارجی، به بیکاری یک کارگر ایرانی منجر میشود و یک خانواده را در معرض مشکلات مالی و چالشهای اجتماعی قرار میدهد.
وی ابراز داشت: اغلب واحدهای ریسندگی از مواد اولیه مرغوب استفاده میکنند و برندهای معتبر پتو، تریکو، فرش و ... ضوابط و استانداردهای بینالمللی را رعایت میکنند اما محصولات قاچاق، بدون در نظر گرفتن اصول اولیه کیفیت و صرفاً با قیمت بسیار نازل در بازار عرضه میشوند.
عضو هیأت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران ضمن اشاره به توقف بخشی از تولیدات کارخانه مشهد نخ گفت: این مجموعه روزانه 20 تن نخ بسیار باکیفیت تولید میکرد اما متأسفانه واردات بیرویه نخ (آن هم نخ تولید شده از مواد بازیافتی) با 25 درصد قیمت ارزانتر، ادامه تولید این کارخانه معتبر را با مشکلات جدی روبرو کرد.
به گفته لباف، متأسفانه هر روز کارخانههای بزرگ و وسیع با صدها نیروی انسانی یکی پس از دیگری در معرض خطر توقف و تعطیلی قرار میگیرند که قیمت تمام شده بسیار بالای محصولات ایرانی در مقابل کالاهای بیکیفیت اما ارزان قیمتِ وارداتی نقش موثری در این زمینه ایفا میکنند.