دبیر انجمن کارفرمایان نساجی اصفهان با بیان اینکه وعدههای بسیاری برای بهبود وضعیت صنعت نساجی داده شد، اما متأسفانه هیچکدام از این قولها اجرایی نشد، گفت: رکود ۷۰ درصدی صنعت نساجی اصفهان را تهدید میکند.
نزدیک به 90 سال قبل راهاندازی کارخانجات نساجی در اصفهان، این شهر را به یکی از قطبهای این صنعت در منطقه تبدیل کرد تا آنجا که به آن لقب "منچستر شرق" دادند. در آن روزگار کارخانجات بافندگی یکی از اصلیترین منابع درآمدی مردم اصفهان به شمار میرفت و در کمتر از دو دهه نزدیک به 10 کارخانه بزرگ نساجی در این شهر راهاندازی شد.
به گزارش تسنیم ، برخی از این کارخانجات که در دهه 40 و 50 توسعه گستردهای یافته بودند و روز به روز به اوج میرسیدند و امتیازهای متعددی از تولید این سرزمین را به خود اختصاص میدادند، به دلیل واردات بیرویه اجناس ارزان قیمت خارجی، عدم عاقبت اندیشی و به روز نشدن تکنولوژی، چرخهای از رده خارج شده و سوء مدیریتها در بخشهای فنی اکنون به ساختمانهای مخروبهای تبدیل شدهاند و برخی از آنها لنگ لنگان طی مسیر میکنند.
با این اوصاف پیرامون اینکه صنعت نساجی، صنعتی سودآور و استراتژیک در استان اصفهان بهشمار میرود امروزه واردات بیرویه، رکود، مالیات بر ارزش افزوده، بالا بودن نرخ سود تسهیلات، جرائم بانکی تار و پود نساجی اصفهان را درهم تنیده و نفس کارخانههای آن به شماره افتاده است، گفتوگویی را با مظفر چلمقانی دبیر انجمن کارفرمایان نساجی اصفهان داشتیم که در ادامه میخوانید:
به نظر شما تعداد کارگاههای فعال و میزان اشتغال صنعت نساجی استان اصفهان در شأن این استان هست؟
چلمقانی: انجمن صنایع نساجی قدیمیترین و معتبرترین تشکل صنفی است و سابقه 20 ساله دارد. صنعت نساجی کشور پشتوانه 20 دانشگاه و 14 هزار نیروی تحصیلکرده در این رشته است.
صنعت نساجی یکی از 7 صنعت استراتژیک کشور است که تنها 5 درصد هزینه سرمایهگذاری صنعتی در این بخش صرف میشود، اما 12 درصد اشتغال کشور را به خود اختصاص داده است. صنعت نساجی از نظر اشتغالزایی در رده برترین صنایع قرار داشته و کمتر صنعتی نظیر نساجی ایجاد اشتغال میکند.
از 8 هزار واحد صنعتی موجود در استان اصفهان، حدود 2 هزار و 300 واحد شناسنامهدار و 6 هزار واحد کارگاهی کوچک نساجی بدون شناسنامه در استان مشغول فعالیت هستند که 100 هزار نیروی انسانی را به کار گرفتهاند، در مجموع 130 هزار نفر در صنعت نساجی استان مشغول به کار هستند که با احتساب خانواده آنها 500 هزار نفر از طریق این صنعت ارتزاق میشوند.
امروز این صنف با انواع و اقسام مشکلات دست و پنجه نرم میکند و با وجودی که جلسات متعددی با سران اقتصادی کشور و استان درباره رفع این مشکلات مطرح کردیم، اما هنوز بر سرجای خود مانده است.
جایگاه صنعت نساجی استان اصفهان را چگونه ارزیابی میکنید؟
چلمقانی: استان اصفهان قطب صنعت نساجی کشور است، اما متأسفانه رکودی بیسابقه بر صنعت نساجی اصفهان سایه افکنده که سبب تعطیلی بسیاری از کارخانههای بزرگ شده و اکنون درصد بالایی از کارخانهها و کارگاههای نساجی استان بازار خود را از دست دادهاند و با 30 درصد ظرفیت و زیر خط تولید کار میکنند.
چه عواملی در بروز و ظهور این رکود موثر بودهاند؟
چلمقانی: وعدههای بسیاری برای بهبود وضعیت صنعت نساجی داده شد، اما متأسفانه هیچکدام از این قولها اجرایی نشده و رکود همچنان گریبانگیر نساجی استان اصفهان است، نه تنها رکود بلکه کمبود مواداولیه، کمبود نقدینگی، بالا بودن نرخ بهره بانکی و افزایش مالیات کمر صنایع نساجی را خم کرده است.
در سراسر دنیا زمانی که صنعتی با رکود روبهرو است تمام متولیان و متصدیان صنعتی با همکاری یکدیگر به یاری صنعت دچار رکود میشوند، بانکها در اعطای تسهیلات به این صنایع همکاری بیشتری میکنند و حتی قوانین را در راستای حمایت از صنایع با تغییراتی اجرایی میسازند، اما متأسفانه در کشور ما بسیاری از این مسائل رعایت نمیشود.
واردات بیرویه منسوجات چه تأثیری بر فعالیت کارخانهها وکارگاههای نساجی استان اصفهان داشته است؟
چلمقانی: واردات بیرویه انواع محصولات تولیدی نساجی از دیگر کشورها در حال حاضر عمدهترین مشکلات موجود در این بخش است، ورود محصولات ساخته شده از خارج همچون پارچه، پوشاک از ترکیه، تایوان، هند و چین به صورت قاچاق سبب ایجاد مشکلات بسیاری در این صنعت شده و قاچاق کمر کارخانهها را شکسته است.
هم اکنون کارخانجات نساجی استان اصفهان به دلیل شرایط اقتصادی کنونی و واردات کالاهای بیکیفیت کشورهای بیگانه با ظرفیت زیر 50درصد فعالیت میکنند، برخی از افراد با استفاده از رانت، اقدام به واردات بیرویه منسوجات کردهاند که این امر نه تنها سبب خمیدگی کمر کارخانهها نساجی استان شده، بلکه با افزایش و تداوم واردات منسوجات خارجی تار و پود نساجی اصفهان در آینده رشته خواهد شد.
جلوگیری از ورود پوشاک به اصفهان در رونق دوباره صنعت نساجی استان اصفهان نقش بهسزایی دارد، فعالان صنعت نساجی اصفهان انتظار دارند مسئولان با جلوگیری از واردات و قاچاق بیرویه کالاهای نساجی به صنعت نساجی کمک کنند تا این صنعت به موقعیت و جایگاه گذشته خود برسند.
چه میزان از مواداولیه مورد نیاز صنعت نساجی از طریق واردات و چه میزان با تولید داخلی تأمین میشود؟
چلمقانی: با وجود تأمین بخشی از نیاز واحدهای تولیدی با مواداولیه داخلی هنوز 70 درصد از مواداولیه با واردات تأمین میشود، علاوه بر واردات مواداولیه خارجی به کشور، محصولات نساجی مانند نخ و پارچه نیز با واردات از دیگر کشورها وضعیت فعلی بازار منسوجات در داخل را آشفته کرده است.
کشورهای چین، ترکیه، پاکستان و کره از عمده کشورهای وارد کننده محصولات نساجی به کشور هستند. در میان کشورهای واردکننده محصولات نساجی، چین رتبه نخست میزان واردات به کشور را به خود اختصاص داده، اما محصولات چینی در مقایسه با منسوجات داخلی با وجود پایین بودن قیمت، کیفیت قابل رقابتی با تولیدات داخلی ندارند.
قیمت بالای انرژی و مواداولیه مورد نیاز واحدهای نساجی در داخل سبب افزایش قیمت تمام شده محصولات داخلی شده و واحدهای تولیدی داخلی با مدنظر قرار دادن کیفیت بالا در تولیدات خود در مقایسه با اجناس وارداتی، بازار فروش محصولات در داخل را در مقایسه با تولیدات بیکیفیت خارجی از دست دادهاند.
حذف تعرفه گمرکی انواع مواداولیه و قطعات نساجی یکی از راههای رونق این صنعت است، با ورود موادخام و اولیه و همچنین حمایت از تولید داخل میتوان چرخهای صنعت نساجی کشور را به چرخش درآورد.
به اعتقاد شما کدام عوامل داخلی اقتصاد ایران بر کاهش تولیدات صنعت نساجی استان اصفهان تأثیرگذار بوده است؟
چلمقانی: امروز صنعت نساجی در استان اصفهان به دلیل مالیاتهای گزاف و مشکلات بانکی با اداره دارایی و بانکها دست و پنجه نرم میکند. مالیات بر ارزشافزوده بیشتر از قاچاق به صنعت نساجی ضربهزده است، در این شرایط ما در زمان رونق تولید هم در رکود بودیم و در حال حاضر انبارهای کارخانهها پر از محصولات است. اکنون صنایع نساجی با مشکلات زیادی دستوپنجه نرم میکنند، اما همچنان شاهد سختگیریهای فراوانی در این بخش هستیم، مشکلات مالیاتی همچنان پابرجاست و بانکها نیز همکاری لازم ندارند.
در حال حاضر وضعیت نساجی استان اصفهان مناسب نیست، زیرا که بنگاههای دارایی و بانکها هر روز مشکلی را برای این صنعتگران ایجاد میکنند. با تمام این صحبتها، مسئولان و افرادی که با این هنر ارتزاق میکنند باید برای رونق بخشیدن به آن تلاش بیشتری کنند. مسائل مالیاتی صنعتگران نساجی استان باید حل و فصل شود، صنعت نساجی نیازمند حمایت جدی مسئولان است، چنانچه به این مسئله توجه شود، خدمت بزرگی به تولید داخلی خواهد شد.
بالا بودن نرخ سود تسهیلات، جرائم بانکی و واردات بیرویه موجب کاهش ظرفیت تولید کارخانههای نساجی اصفهان شده است. در وضعیت رکودی و در همه جای دنیا، دولتها در زمان رکود با ایجاد مشوقهای تولیدی نظیر کاهش نرخ مالیات و نرخ سود تسهیلات، مردم را به سرمایهگذاری در تولید تشویق میکنند.
با وجود مشکلات متعدد و حمایتهای حداقلی دولتها نسبت به صنعت نساجی، این صنعت آنقدر ریشه داشته که در یک دهه اخیر به خوبی در برابر مشکلات مقاومت کرده، هنوز صنعت نساجی اصفهان با فراز و نشیبهای فراوان طی سالهای متوالی جایگاه خود را حفظ کرده و با حمایت مسئولان و تدابیر لازم آینده خوبی در انتظار صنعت نساجی اصفهان است.