روند واردات چادر مشکی به ایران در حالی سرعت گرفته است که براساس سیاست‌های اقتصاد مقاومتی باید نسبت به کاهش وابستگی بازار به محصولاتی که داخل کشور امکان تولید آنها وجود دارد، اقدام جدی انجام می‌شد.
براساس آمار منتشر شده از سوی گمرک در سال 1395 یعنی سالی که مقام معظم رهبری آن را سال اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل نامگذاری کردند، میزان واردات چادر مشکی 73 درصد رشد کرد به صورتی که ارزش واردات این کالا از کشورهای عمدتاً غیرمسلمان به 125میلیون دلار رسید.
به گزارش جام جم، کارشناسان در این زمینه می‌گویند: نیاز به چادر مشکی از همان ابتدای انقلاب اسلامی به عنوان حجاب برتر کاملا محسوس بود و لازم بود مسئولان برای تامین این نیاز از همان ابتدا برنامه‌ریزی منسجم و منظمی جهت خودکفایی ارائه می‌کردند، چون تقاضای حدود 50 میلیون متر چادر مشکی همواره در جامعه ایران به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده این کالا وجود دارد.
اگر فرض کنیم تا اوایل دهه 80 به دلیل مشکلات اقتصادی توان خودکفایی نبوده، اما از ابتدای دهه 90 تا به امروز واقعاً همه چیز مهیا بوده و این کم‌کاری در مسئولان بخصوص وزارت صنعت، معدن و تجارت دیده می‌شود که فقط یک کارخانه تولید چادر مشکی آن‌هم با اما و اگرهای فراوان طی این دوره به بهره‌برداری رسیده است.
علیرضا حائری، دبیر اسبق انجمن صنایع نساجی درباره واردات چادر مشکی به جام‌جم گفت: بی‌توجهی مسئولان در کنار سوءاستفاده برخی واردکنندگان باعث شده که امروز بیش از 90 درصد بازار 50 میلیون متری چادر مشکی در اختیار تولیدکنندگان خارجی قرار گرفته باشد.
حائری افزود: توجه به آمارهای گمرک از واردات چادر مشکی طی سال 95 متاسفانه آمار نگران‌کننده رشد 73 درصدی واردات چادر مشکی را نشان می‌دهد. دبیر اسبق انجمن صنایع نساجی تاکید کرد: امروز نه تنها تخصص بلکه مواد اولیه مورد نیاز چادر مشکی را به اندازه کافی در اختیار داریم و می‌توانیم برای خودکفایی این محصول گام‌های مؤثری برداریم.
وی معتقد است سرمایه‌گذاری و ساخت کارخانه تولید پارچه چادر مشکی در شهرکرد گرچه مناسب است اما با توجه به حجم بالای نیاز جامعه ایران و حتی بازارهای اطراف باید حداقل ده کارخانه مثل پروژه یادشده در کشورمان افتتاح شود تا علاوه بر تأمین نیاز بازار داخل، اهداف بالقوه صادراتی کشورهای اطراف را که بیش از 400 میلیون نفر جمعیت دارند، پوشش دهیم.
این کارشناس صنعت نساجی اظهار کرد: اکنون چادر مشکی از کشورهایی مثل تایلند، ویتنام و اندونزی به ایران وارد می‌شود در حالی که صنعت نساجی ایران سابقه طولانی‌تر و باکیفیت بالاتری از این کشورها داشته است.
حائری تاکید کرد: واردکنندگان چادر مشکی حداقل 50 درصد سود به جیب می‌زنند. بنابراین وقتی حجم تقاضای بازار و سهم چادر مشکی خارجی را در نظر بگیریم، قدرت بالایی برای ممانعت از تولید در بازار وجود دارد.
90 درصد واردات داریم
در همین حال امیر قدیمی‌نژاد، رئیس اتحادیه بنکداران و طاقه‌فروشان پارچه با اشاره به افزایش روند واردات چادر مشکی به جام‌جم عنوان کرد: تقریباً 90 درصد چادرمشکی موجود بازار از کشورهای خارجی وارد می‌شود و فقط 10 درصد در اختیار تولید ایران قرار دارد.
قدیمی‌نژاد افزود: تفاوت قیمتی قابل توجهی در کنار کیفیت تولیدات ایران باعث شده تا اغلب تقاضای بازار به سمت چادرهای وارداتی باشد در حالی که برخی محصولات ایرانی که بتازگی در کارخانه شهرکرد تولید می‌شود، قابل رقابت با محصولات خارجی است.
این مقام صنفی عدم توان رقابت قیمتی در محصولات ایران را عامل اصلی واگذاری سهم بازار دانست و تاکید کرد: هرچند میزان تولیدات ایران محدود است، اما اگر تقاضای بالایی برای محصولات وجود داشته باشد، قطعا سرمایه‌گذاری بیشتری شکل خواهد گرفت، اما متاسفانه به‌دلیل نبود تقاضا دقیقا همانند سایر پارچه‌ها سرمایه‌گذاری در چادر مشکی هم از رونق افتاده و توجه کمی به آن شده است.
وی قاچاق پارچه را در بخش‌های مختلف نه از طریق مبادی غیرقانونی و نامتعارف بلکه از دروازه گمرکات اعلام کرد و گفت: کم‌اظهاری و تقلب در فاکتورهای فروش با اعلام قیمت پایین، اصلی‌ترین شیوه واردات از مبادی قانونی پارچه است که نه‌تنها حقوق دولتی را ضایع می‌کند بلکه قدرت رقابت را از تولیدکنندگان داخلی نیز گرفته است.
انگیزه خودکفایی نیست
میرمحمدتقی دانایی هوشیار، مدیرعامل تنها کارخانه تولید پارچه چادر مشکی ایران در شهرکرد گفت: در پروژه تولید پارچه چادر مشکی، 20 میلیون یورو بعلاوه 30 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری صورت گرفته که در نهایت با ظرفیت کامل سالانه ده میلیون متر پارچه چادر مشکی تولید می‌کند.
مدیرعامل شرکت نساجی حجاب شهرکرد افزود: پروژه یادشده اشتغالزایی مستقیم 200 نفری ایجاد کرده که با توجه به طرح‌های توسعه‌ای این اشتغالزایی در آینده افزایش قابل توجهی خواهد داشت.
مدیرعامل شرکت نساجی حجاب شهرکرد، درباره فراز و فرودهای این کارخانه تاکید کرد: با توجه به این‌که طرح اولیه این کارخانه از سال 1386 آغاز شد، اما افتتاح آن تا سال 1395 طول کشید.
وی با اشاره به ظرفیت 180 میلیون دلاری بازار چادر مشکی اظهار کرد: بی‌توجهی به تولید ملی، واردات غیرقانونی و بی‌رویه در کنار نبود باور ملی نسبت به استفاده از محصولات ایرانی مانع سرمایه‌گذاری در تولید چادر مشکی است، به صورتی که چند پروژه قبلی نیز ناکام مانده‌اند و هنوز وابستگی در این کالا وجود دارد. دانایی‌هوشیار معتقد است برخی نهادها به بهانه‌های مصارف پرسنلی دست به واردات بی‌رویه پارچه چادر مشکی می‌زنند، درحالی که این نهادها اگر مصرف‌کننده هستند، می‌توانند با انعقاد قرارداد با تولیدکنندگان داخلی نیازهایشان را تأمین کنند.
وی معتقد است برای خودکفایی کامل در تولید پارچه چادر مشکی حداقل باید پنج پروژه همچون شرکت حجاب شهرکرد افتتاح شود تا زمینه خودکفایی کامل در ایران شکل بگیرد و به دنبال بازارهای صادراتی باشیم.
مدیرعامل شرکت حجاب شهرکرد تاکید کرد: رقابت میان کالاهای وارداتی و تولیدات داخل صرفا از نظر قیمتی نیست؛ بلکه در چرخه توزیع نیز با توجه به وجود شبکه بسیار گسترده توزیع کالای وارداتی، محصولات ایرانی اصولا امکان وارد شدن به چرخه توزیع ندارند، بنابراین تا زمانی که تقاضا شکل نگیرد، تولید بی‌معنی است.
دانایی‌هوشیار افزود: همه قوانین علیه تولید هستند، به صورتی که اغلب نهادهای خدمات‌دهنده امروز از تولید سهم‌خواهی می‌کنند مثل بیمه تأمین اجتماعی، مالیات و چرخه معیوب مالیات بر ارزش افزوده. این درحالی است که عدم تناسب هزینه‌های واردات مواد اولیه با محصول نهایی عامل اصلی بی‌رغبتی سرمایه‌گذاران به این بخش است.