در زمان تحریم‌ها به دلیل اینکه ماشین‌آلات به روز و تکنولوژی وارد کشور نشد، مشکلاتی در صنعت نساجی رخ داد. این موارد باعث شد که اشتغال این صنایع کاهش پیدا کند و نیاز بازار تأمین نشود. از طرفی هم سلایق و ذائقه مردم تغییر می‌کرد و به روز می‌شد، به‌این‌ترتیب صنایع از به روز بودن عقب ماندند و پیشرفت نکردند.
نساجی ایران روزهای اوج زیادی داشته است. اما حالا افول کرده و تحریم‌ها هم مانع ورود دانش و تکنولوژی روز به این صنعت شد. بااین‌حال صنعت نساجی هنوز هم توانایی برگشت به‌روزهای اوج را دارد. پتانسیل‌های این صنعت بالاست می‌تواند اشتغال زیادی ایجاد کند. درباره پتانسیل‌های صنعت نساجی ایران با احمد کیمیایی اسد، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران گفتگو کردیم.
*صنعت نساجی چه ظرفیت‌هایی برای ایجاد اشتغال دارد؟
بعد از صنعت نفت می‌توان گفت که صنعت نساجی از اشتغال بالایی برخورد دارد. پوشاک و نساجی این قابلیت را دارد که اشتغال زیادی ایجاد کنند. سال‌های گذشته هم قبل از شروع تحریم‌ها، اشتغال عظیمی در صنعت نساجی حاکم بود؛ هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی. قبل از تحریم هم در بافندگی و ریسندگی دولت خانه‌های بزرگ و مهمی داشت.
*زمان تحریم‌ها چه اتفاقی برای صنعت نساجی رخ داد؟
در زمان تحریم‌ها به دلیل اینکه ماشین‌آلات به روز و تکنولوژی وارد کشور نشد، مشکلاتی در این صنعت رخ داد. این موارد باعث شد که اشتغال این صنایع کاهش پیدا کند و نیاز بازار تأمین نشود. از طرفی هم سلایق و ذائقه مردم تغییر می‌کرد و به روز می‌شد، به‌این‌ترتیب صنایع از به روز بودن عقب ماندند و پیشرفت نکردند.
*حالا وضعیت صنایع نساجی چگونه است؟
نتیجه مشکلات و تحریم‌ها این شد که این صنعت دچار مشکل شد و بعضی از کارخانه‌ها یا اعلام ورشکستگی کردند یا تعلیق شدند و تعدیل نیرو انجام دادند. بعد از توافق و برجام امید این می‌رود که صنعت نساجی با تکنولوژی روز خودش را تطبیق دهد و بتواند به روزهای اوج خود برگردد. در برجام فرصت خوبی است که انتقال تکنولوژی انجام شود بتوان از تمام ظرفیت‌های نساجی به نفع اقتصاد و اشتغال استفاده کرد.
*وضعیت ماشین‌آلات در صنعت نساجی چگونه است؟
با ماشین‌آلات قدیمی هزینه تولید گران تمام می‌شود و قیمت تمام‌شده محصولات بالا می‌رود. با ماشین‌آلات قدیمی یک واحد پارچه با هزینه بیشتری تولید می‌شود و در کنار آن باید هزینه‌های نقل‌وانتقال هم محاسبه کرد. بنابراین در این شرایط تولید پارچه در ایران قابلیت رقابت ندارد. این صنعت حتماً باید به‌روزرسانی شود تا بتوان از ظرفیت‌های آن استفاده کرد. به‌هرحال ایران بازاری 80 میلیونی است و با همسایگانش جمعیت بیشتری را پوشش می‌دهد.
*بازارهای همسایه به چه شکل می‌تواند به صنعت نساجی ایران کمک کند؟
همان‌طور که گفتم، جمعیت چند صدمیلیونی در همسایگی ایران وجود دارد. خوشبختانه یا متاسفانه در عراق و افغانستان به دلیل مشکلات داخلی، تولید رشد پیدا نکرده و با مسایلی روبه‌رو است. با این وضعیت ایران می‌تواند بازار پوشاک این کشورها را به دست بگیرد.
از طرفی هم نیروی کار در ایران ارزان و هزینه انرژی هم پایین است. با توجه به این موضوع صنایع نساجی و تکمیلی نساجی ازنظر نیروی کار پراشتغال است و ظرفیت برای سرمایه‌گذاری خارجی وجود دارد.
*تا به امروز سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نساجی جذب نشده است؟
بحث سرمایه‌گذاری خارجی زمان طولانی طلب می‌کند. ابتدا باید زیرساخت‌ها کامل شود. اما بااین‌حال به دلیل نیروی کار ارزان و هزینه انرژی کم نساجی ایران می‌تواند پتانسیل جذب سرمایه‌گذاری خارجی را داشته باشد. بااین‌حال هنوز در بخش خصوصی تعامل جدی در این زمینه صورت نگرفته است. البته هیات های مختلفی رفت و آمد داشتند که برای بخش خصوصی به نتیجه نرسیده است. ما امیدواریم که ابتدا سرمایه‌گذار داخلی شروع کنند تا سرمایه‌گذاری خارجی هم حاضر به ورود به این بازار شود.