کشاورزان دیگر تمایل به کاشت پنبه ندارند

این در حالی است که یکی از اصلی‌ترین بخش‌های نساجی کشور یعنی کارخانه‌های ریسندگی با مشکلات تازه‌ای یعنی کمبود مواد اولیه پنبه مواجه شده‌اند. به صورتی که چندی پیش محمدعلی عامری، عضو هیات مدیره انجمن صنایع نساجی ایران گفت: موجودی پنبه کشور به اندازه‌ای کاهش یافته که تنها می‌تواند یک هفته نیاز کارخانجات کشورمان را پاسخ دهد.

200 هزار تن برای تمام ظرفیت تولید

محمدحسین کاویانی، مدیرعامل صندوق پنبه ایران با اشاره به میزان نیاز پنبه در کشور به جام‌جم گفت: با توجه به ماشین‌آلات و ظرفیت نصب شده در کشورمان اگر کارخانجات نساجی و ریسندگی با ظرفیت کامل کار کنند حداقل نیاز آنها 200 هزار تن پنبه در سال است، اما با توجه به تغییرات ایجاد شده در قیمت پنبه و برخی مواد مثل پلی‌استر میزان مصرف ممکن است تغییراتی را تجربه کند.
کاویانی در ادامه ضمن تاکید بر وجود رکود در صنعت نساجی و پوشاک افزود: امروز با توجه به کاهش قیمت نفت و افزایش قیمت پنبه در بازار، توجه تولیدکنندگان نخ به پلی‌استر یا ترکیبی از پنبه و پلی‌استر جلب شده است. چون اکنون قیمت پنبه تقریبا کیلویی 8000 تومان شده و قیمت مواد پلی‌استر نصف آن است، از این‌رو طبیعی است که میزان تقاضا کمی به سمت پلی‌استر تغییر کرده باشد.
این مقام صنفی درباره قیمت پنبه در بازار گفت: تا دو ماه پیش قیمت پنبه در ایران حدود 5200 تا 5400 تومان بود، در حالی که قیمت‌های جهانی طی 22 ماه گذشته متوسط 150 سنت تعیین شده بود. اما با توجه به سیاست‌های نوین کشورهای تولیدکننده پنبه در صادرات پنبه یا ماده خام اکنون این قیمت به رقمی نزدیک به 187 سنت رسیده یعنی 25 درصد اضافه شده که مستقیما در هزینه‌های تولیدی ایران تاثیر گذاشته است.

در بدترین شرایط واردات آزاد شد

مدیرعامل صندوق پنبه ایران میزان واردات پنبه ایران را سالانه رقمی معادل 55 هزار تن اعلام کرد و گفت: بر اساس آمار و شرایط رکود در بازار 100 هزار تن مصرف داشته‌ایم که از این میزان تقریبا 45 هزار تن از محصول پنبه داخلی تأمین شده و باقی از کشورهای مختلف مثل ازبکستان وارد شده است.
کاویانی مهم‌ترین علت مشکل تأمین پنبه داخل کشورمان را در سیاست‌های اشتباه در این زمینه دانست و افزود: تا سال 1382 واردات پنبه ممنوع بود به این دلیل که از گذشته‌های دور ایران هم تولیدکننده و هم صادرکننده پنبه بود؛ اگرچه صادر کردن مواد خام زیاد منطقی نیست. اما به هر حال جزو کشورهای صادرکننده بودیم و این روند به گونه‌ای بود که تا سال 1380 ایران مازاد تولید پنبه داشت و برای تأمین منافع تولیدکنندگان صندوق پنبه 25 هزار تن پنبه را در سال 1379 خریداری کرد، اما ناگهان در شرایطی که مازاد تولید پنبه داشتیم سال 1382 واردات پنبه آزاد شد و این سؤال را در ذهن تولیدکنندگان و فعالان ایجاد کرد که چرا این سیاست اتخاذ شده است؟
وی تصریح کرد: این در حالی است که واردکنندگان با توجه به واردات عمده پنبه ایران از کشور ازبکستان و تعرفه ترجیحی که میان دو کشور بود توانستند با 50 درصد تخفیف واردات از این کشور و ارز مبادلاتی این رویه را در کشور به رویه‌ای معمول تبدیل کنند، تا اکنون شاهد بروز مشکلاتی برای تولید پنبه در ایران باشیم. به صورتی که در گذشته نه چندان دور استان گلستان با 180 هزار هکتار پنبه‌کاری و 140 کارخانه پنبه‌پاک‌کنی نه‌تنها نیاز داخلی کشورمان را تأمین می‌کرد بلکه مازاد تولید نیز داشتیم. اما امروز در این استان کشاورزان دیگر تمایلی به کاشت پنبه ندارند به صورتی که 10 هزار هکتار پنبه‌کاری به سختی در این استان وجود دارد و تنها 4 کارخانه فعال داریم.