گزارشی از سرمایه گذاری در صنعت پوشاک

برای اینکه اطلاعات دقیق و قابل استنادی در این زمینه به دست بیاوریم، به سراغ مسعود شابختی، مدیرعامل شرکت جامه بافت رفته ایم که از بهترین ها و خوشنام های تولید پوشاک است. شابختی از سال 60 در تبریز و به عنوان رهرو پدر به این صنعت وارد شده است. وی بعد از 10سال فعالیت در بازار ایران، به صادرات به کشور آلمان روی آورده است. شابختی با اشاره به بحث صادرات افزود: پروسه صادرات تا قبل از تحریم ها ادامه داشت اما زمانی که سوییفت تعطیل و نقل و انتقال پول مشکل شد، ناچار شدیم دیگر به فروشگاه های خود در آلمان که تحت برند آنابلا فعالیت می کردند محصولات مان را صادر نکنیم. در حال حاضر تنها به کشورهای همسایه مانند آذربایجان، عراق، افغانستان و قزاقستان صادرات داریم و بیشتر تمرکز خود را معطوف تولیدات داخلی کرده ایم.

وی ادامه داد: همان طور که اطلاع دارید برندها و فروشگاه های بسیار خوبی در داخل کشور ایجاد شده اند که مانند سیستم اروپایی، سفارش قبل از فصل می دهند و به جای واردات، ما تامین کننده پوشاک آنان هستیم. وی در مورد نوع تولیدات برند جامه بافت گفت: در 12ماه سال، لباس گرم، بافتنی و پولیور تولید می کنیم که این تولیدات به صورت خانواده تمام سلیقه ها، زنانه، بچگانه و مردانه را پوشش می دهد.

گرانی ها و هزینه های بالا

شابختی با بیان این موضوع که اگر می توانستیم شوی زنده لباس داشته باشیم می شد سلیقه و توجه مشتری را جلب کرد، یادآور شد: قوانین جمهوری اسلامی به نحوی است که این اجازه را به ما نمی دهد. با این حال در کشور ما بخش تبلیغات و بازرگانی بسیار گران است، چرا که در هیچ کجای دنیا اجاره مغازه ها و سرقفلی مانند ایران نیست. برای مثال در خیابان ولیعصر هزینه اجاره هر متر مغازه 70 تا 80میلیون تومان است که برای 100متر مغازه باید 7میلیارد پول هزینه شود و هر کسی توانایی صرف چنین هزینه هایی را ندارد. در کشورهای دیگر با مبلغی جزیی و ناچیز می توان مغازه ای 500،400متری اجاره و شروع به کار کرد.

راه موفقیت

شابختی معتقد است که طراحی جدید می تواند چراغ راه باشد: در بخش طراحی از کارشناسان و طراحان داخلی استفاده می کنیم. به این ترتیب که با ارائه آموزش های اولیه به فارغ التحصیلان دانشگاهی و با ارتباطاتی که آنان با دنیای مجازی و اینترنت دارند، به سرعت رنگ بندی ها و رنگ های سال تشخیص داده می شود، همچنین سعی می کنیم سلایق مردم را شناسایی کنیم. وی ادامه داد: در بخش طراحی از ژورنال های روز دنیا نیز کمک می گیریم اما این طور نیست که کپی کار باشیم بلکه در طرح اصلی قطعا تغییراتی را اعمال می کنیم.

وی در خصوص مهم ترین شیوه مدیریتی خود گفت: شرکت ما به شکل خانوادگی اداره می شود، پیگیری در کار و صداقت مشخصه اصلی شرکت ماست. همواره سعی کرده ایم رابطه برد- برد را با مصرف کننده و مشتری هایمان برقرار کنیم.

تهدید های تولید در بازار پوشاک

شابختی با اشاره به معضل قاچاق در بخش پوشاک تصریح کرد: قاچاق نه تنها در بخش نساجی بلکه در تمام بخش های واحدهای تولیدی بزرگ ترین ضربه را به تولیدکنندگان وارد می کند، چرا که کالای قاچاق نه مالیاتی برای آن پرداخت شده و نه حق بیمه، سود و حقوق و عوارض به آن تعلق گرفته است. وی ادامه داد: بسیاری از تاجران ایرانی، مانده و کف انبار سال پیش شرکت های تولیدی بزرگ چینی، ترکیه و تایلندی را خریداری می کنند، کالاهایی که دمده شده و درجه دوم هستند و آنها را با روش های مرسوم و ارزان وارد بازار می کنند و با قیمت پایین می فروشند.

مدیرعامل شرکت جامه بافت در خصوص مقابله با قاچاق پوشاک عنوان کرد: هدف این است که با افزایش و بالابردن کیفیت کالا بتوانیم با کالاهای خارجی رقابت کنیم؛ ما هیچ نگرانی از برندهایی که به صورت رسمی و قانونی در ایران فعالیت می کنند و سود و عوارض گمرکی خود را پرداخت می کنند، نداریم. مهم ترین مشکل ما بخش سازمان یافته قاچاق است؛ به ویژه در بخش پوشاک که به نحوی ساختاری شده است. وی افزود: تمام متولیان امر نیز می دانند که 99درصد کالای پوشاک موجود در کف بازار قاچاق است و هیچ اراده ای نیز برای جلوگیری از این امر وجود ندارد.

شابختی گفت: زمانی که شخص اول مملکت در امور اجرایی توانایی نام بردن سازمان های قاچاقچی را ندارد، چگونه می توان انتظار داشت سازمان مبارزه با قاچاق کالا و ارز جلوی این امر را بگیرد. وی در خصوص وضعیت پوشاک در آینده عنوان کرد: اگر تنها اراده 10درصدی برای مبارزه با جنس قاچاق وجود داشته باشد، آینده پوشاک آینده خوبی خواهد بود که حتی می توان سرمایه گذاری های عظیم در آن انجام داد.

سرمایه مورد نیاز

وی در مورد سرمایه مورد نیاز در بخش نساجی و پوشاک می گوید: در کار ما املاک و ساختمان ارزش مشخصی دارد که حداقل 35درصد یک واحد تولیدی را تشکیل می دهد، 30 تا 35درصد دیگر را ماشین آلات و حدود 35درصد نیز برای سرمایه در گردش و خرید مواد اولیه مورد نیاز است. شابختی در ادامه و با اشاره به هزینه های سنگین مورد نیاز برای سرمایه گذاری در بخش کشباف گفت: به هیچ وجه ورود به چنین بازاری را به دلیل صرف هزینه های سنگین پیشنهاد نمی کنم، چرا که چالش در صنعت نساجی بسیار زیاد است و مشکلات خاص خود را دارد، ما نیز به دلیل حضور سالیان طولانی در این صنعت، برای بقا تلاش می کنیم.

اما در واحدهای دوزندگی این نوع سرمایه گذاری بسیار جواب می دهد. دوزندگی به نیروی کار بالایی نیاز دارد، به طور مثال در واحد تولیدی ما از مجموع 50کارمند، 20نفر در دوخت، 20نفر در بافندگی و بقیه در تاسیسات، حمل و نقل، حسابداری و اداری مشغول هستند در حالی که در یک واحد دوزندگی اگر 20چرخ داشته باشیم، به 20نفر دوزنده، حداقل 10 تا 15نفر وسط کار، برشکار، بسته بند و... نیاز داریم. بنابراین دوزندگی سرمایه پایین و اشتغال زایی بالاتری دارد. به همین جهت سرمایه گذاری در این بخش از صنعت پوشاک بازدهی بالاتری به همراه خواهد داشت.

به هر حال اگر کسی بخواهد به طور سالانه در صنعت کشباف، حدود 200هزار قطعه پولیور تولید کند باید مبلغی حدود 5میلیارد تومان هزینه کند که این هزینه ها 40درصدش صرف خرید ماشین آلات، 20 تا 25درصد صرف مکان و باقی برای خرید مواد اولیه صرف می شود. وی اضافه می کند: ماشین آلات تولید البسه در بخش کشباف بسیار گران است و این ماشین آلات از کشور آلمان و ژاپن با قیمت های بالایی وارد می شود. هزینه خرید ماشین آلات بسته به نوع دستگاه بین50هزار دلار تا 200هزار دلار متغیر است.

وی در خصوص تعداد نیروهای کارخانه اش گفت: در ابتدا کارمان را با 10نفر شروع کردیم و الان حدود 50نفر کارمند و کارگر داریم. کارکنان ما به دلیل به روز بودن و کامپیوتری بودن ماشین آلات باید از حداقل دانش استفاده از کامپیوتر و زبان برخوردار باشند. از نظر وی واحدی با حداقل 2هزار متر فضای ساختمانی نیاز به 50نفر نیروی کار و حدود 4میلیارد تومان سرمایه برای خرید ماشین آلات دارد. شابختی اضافه می کند به روزآوری ماشین آلات نیازی اساسی در این حوزه تولیدی است: در حال حاضر در یک سال گذشته حدود 15درصد به ماشین آلات خود اضافه کردیم، چراکه در 10سال گذشته به دلیل تحریم ها قادر به خرید ماشین آلات جدید نبودیم.

می توان فرهنگ خرید را تغییر داد

شابختی در خصوص تمایل مردم به خرید برندهای خارجی اظهار داشت: اگر می بینیم که مردم به برندهای خارجی تمایل نشان می دهند دلیل آن این است که این برندها، کار علمی و دقیق بازرگانی انجام دادند، یعنی بخشی از درآمدهای شان را برای تبلیغات صرف کرده اند و چنان مهارتی داشتند که توانسته اند اجناسی تولید کنند که باب میل تمام مردم یا قشر عظیمی از جامعه باشد و این امر نیاز به تکنیک کار، دانش بازاریابی و بازرگانی، تبلیغات درست و همچنین سرمایه ای عظیم دارد.

در حالی که در ایران تمام تلاش واحدهای تولیدی این است که بخش تولید را سر پا نگه دارند، چرا که توان آن را ندارند که در آن واحد هم تولیدکننده بوده و هم بخش بازرگانی را توسعه دهند، در حالی که بازرگانی دنیایی کاملا متفاوت از تولید است و هزینه، نیروی انسانی و دانش خاص خود را می طلبد. در تمام دنیا تولیدکننده جایگاهی متفاوت و مجزا از بازرگان و تاجر دارد. به این ترتیب که واحدهای تولیدی چالاک تمام نیروی خود را صرف تولید بهینه و بازرگانان تمام نیروی خود را صرف تجارت و برند شدن می کنند.