نبرد دلاردولتی با بازار آزاد/رویاپردازی سیف به کجا خواهد رسید؟
تعداد بازدید :
1358
تاریخ انتشار :
۱۳۹۵/۱/۱۸
نرخ دلار 29 تومان گران تر از بودجه 95 شد؛این مهمترین خبری است که بازاردر اولین روز کاری رسمی خود با آن روبرو شده است.
در حالی که ولی الله سیف رییس کل بانک مرکزی پیش از آغاز سال جدید اعلام کرد که دولت قصد دارد درشش ماه دوم سال 95 ارز را تک نرخی کند،اما او این وعده را سال قبل هم داد. وعده ای که برای محقق نشدن آن بارها مورد پرسش از سوی کارشناسان اقتصادی قرار گرفت.
تجربه تک نرخی کردن ارز در ابتدای دهه 80 از سوی مرحوم دکتر محسن نوربخش اجرایی شد و بنا به بررسی هایی که بعدها صورت گرفت بین 15 تا 20 درصد تورم ایجاد کرد.دو سال بعد از تثبیت ارز تک نرخی در سال 83 نرخ تورم به 10.4 درصد رسید.اتفاقی که در اقتصاد ایران به جهت رشد اقتصادی نزدیک به 8 درصد،ارز تک نرخی و تورم پایین بی سابقه بود.
دولت یازدهم طی سه سال گذشته اهتمام ویژه ای بر کاهش نرخ تورم داشته است. بنابر اعلام بانک مرکزی میانگین نرخ تورم در سال 94 به 11.9 درصد رسیده است.اما نکته اینجاست که این اتفاق بدون تحقق رشد اقتصادی صورت گرفته است؛اگرچه دولت بارها اعلام کرده که اقتصاد ایران گرفتار رکود است،اما رکود هنوز دامن اقتصاد ایران را رها نکرده است.حتی برخی اقتصاددانان از جمله مهدی بهکیش اقتصاد دان معتقدند که نرخ رشد اقتصادی نیمه اول سال 94 منفی هم شده است.
تورم یا ارز تک نرخی؟
کارشناسان اقتصادی به دولت هشدار می دهند ، در شرایط رکودی کاهش بیش از حد نرخ تورم می تواند مشکل ساز باشد و رکود در بخش تولید و صنعت را تعمیق بدهد. برخی ها هم معتقدند رسیدن به رشد اقتصادی با کنترل تورم و کاهش آن ممکن نیست.با این حال ولی الله سیف اصرار دارد که چون بانک مرکزی حساسیت ویژه ای روی ثبات اقتصاد دارد، حفظ ثباتی که به سختی در اقتصاد ایجاد شده است باید ادامه یابد.
شاید به همین دلیل با وجودی که سال گذشته،رییس کل بانک مرکزی نسبت به اجرای سیاست ارز تک نرخی وعده داد، وعده ای که در نهایت پایان سال این اتفاق نیفتاد. ولی الله سیف گفته بود زمانی بانک مرکزی سیاست ارز تک نرخی را اجرایی خواهد کرد که ثبات در فضای اقتصادی ایجاد شود،اما آیا ثبات با کاهش تورم اتفاق خواهد افتاد؟
نکته دیگر سیاست حمایت از تولید و اشتغال است که طی دوسال گذشته با ارایه دو طرح خروج ازرکود،در دستور کار دولت قرار گرفته است. بعد از اجرای طرح دوم خروج از رکود، که با وام خودرو و افزایش وام مسکن همراه شد، هنوز اقتصاد از رکود خارج نشده، با این حال تورم روند کاهشی خود را ادامه می دهد.اتفاقی که کارشناسان اقتصادی هشدار می دهند سیاست کاهش نرخ تورم درست مثل فنری است که ممکن است هرلحظه رها شود و قیمت ها روند انفجاری به خود بگیرد.کما اینکه ثبت رقم 905 هزار میلیارد تومان نقدینگی در اسفند ماه این خطر را بیشتر کرده است.
بانک مرکزی مجددا برای سال جاری وعده داده که نرخ ارز را تک نرخی خواهد کرد.اتفاقی که اگر قرار است بیفتد، شاید ابتدای امسال که نرخ تورم نسبت به پنج سال اخیر، به پایین ترین نرخ خود رسیده،بهترین زمان ممکن باشد.چه آنکه با ادامه کاهش بهای نفت، درآمدهای دولت کاهش خواهد یافت و در شرایطی که تحریم های بین المللی برداشته شده،صادرات می تواند کمک بزرگی برای اقتصاد ایران باشد،البته به شرطی که نرخ ارز واقعی تر شود.