در نشستی که با حضور دبیرکل اتاق بازرگانی تهران، رئیس اتاق بازرگانی مشترک سوریه و ایران، سفیر ایران در سوریه و نمایندگان برخی تشکل‌های اقتصادی بخش خصوصی برگزار شد، ظرفیت‌ها و توان برخی رشته فعالیت‌ها در ایران از جمله صنایع شوینده و بهداشتی، نساجی و پوشاک و همچنین سازندگان خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین برای فعالیت در بازار سوریه بررسی شد.
به گزارش اتاق تهران، این ملاقات چند روز پس از حضور یک هیات تجاری از سوریه در اتاق تهران و برگزاری همایش توسعه روابط ایران و سوریه انجام گرفت و در آن نمایندگان اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران، انجمن صنایع نساجی ایران و انجمن سازندگان خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین استان تهران به معرفی پتانسیل‌ها و همچنین دغدغه‌های خود برای حضور در بازار سوریه پرداختند و از زبان سفیر کشورمان در سوریه نیازمندی‌ها و شرایط بازار این کشور را شنیدند.
در ابتدای این جلسه، دبیرکل اتاق تهران به معرفی این نهاد دیرپای بخش خصوصی پرداخت و عنوان کرد که اتاق تهران با قدمتی 140 ساله در تراز اتاق‌های بازرگانی مطرح منطقه از جمله اتاق استانبول قرار داشته و همچنین حدود 40 درصد تولید ناخالص داخلی کشور در تهران متمرکز است.
بهمن عشقی در ادامه با بیان اینکه ایران و سوریه دارای اشتراکات بسیاری هستند، گفت: نگاه بخش خصوصی کشور به سوریه معطوف به تجارت یک‌طرفه نیست و ما علاقه‌مند هستیم که سطح مراوادات با این کشور در بخش‌های صادرات و واردات و سرمایه‌گذاری‌های مشترک ارتقا پیدا کند. به بیان دیگر، روابط اقتصادی کشورها زمانی پایدار می‌ماند که بر پایه عدالت باشد و به رفاه دو ملت منتهی شود. از این رو برای برقراری چنین مناسباتی باید علاقه مشترک ایجاد کنیم و به چگونگی تضمین منافع بیندیشیم.
او سپس با اشاره به اینکه بخش خصوصی در زمینه واردات فسفات از سوریه و سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه‌های ساخت خودروهای تجاری، نساجی و محصولات شوینده و بهداشتی امکان همکاری با سوریه را داراست، چند درخواست را خطاب به سفیر ایران در سوریه مطرح کرد؛ پهنه‌بندی سوریه با محوریت مناطقی که از لحاظ امنیتی، اقتصادی و تامین نیروی کار امکان فعالیت در آنها وجود دارد، شناسایی و معرفی حلقه واسط و کمک به شناسایی همتایان تجاری از جمله این درخواست‌ها بود.
دبیرکل اتاق تهران همچنین به ضرورت تعیین تکلیف مدل حمل‌ونقل میان ایران و سوریه نیز اشاره کرد و گفت: در این مدل چه حمل‌ونقل جاده‌ای مورد نظر باشد و چه حمل‌ونقل دریایی، حمایت دولت لازم است.
بهمن عشقی در ادامه بر شکل‌دهی چارچوب همکاری ایران و سوریه با مشارکت سفارت ایران در این کشور، حلقه‌های واسط و انجمن‌های بخش خصوصی تاکید کرد و گفت: در این قالب اتاق تهران نیز می‌تواند با همکاری سفارت، به تسهیل‌گری امور بپردازد.
او همچنین در بخش دیگری از سخنانش از ضرورت عضویت فعالان اقتصادی دو کشور در اتاق بازرگانی مشترک سوریه و ایران و ایجاد ارتباط منظم سازمانی با نهاد متناظر در ایران سخن گفت.
در ادامه، نمایندگان انجمن‌های حاضر در این جلسه نیز به بیان دیدگاه‌ها و پرسش‌های خود در حضور سفیر ایران در سوریه پرداختند؛ پرسش‌هایی درباره امکان کشت فراسرزمینی پنبه در سوریه، چگونگی همکاری در زمینه ساخت خودروهای تجاری، نوع حمایت دولت از امنیت مالی و بازگشت سرمایه فعالان اقتصادی از سوریه، وضعیت پوشش بیمه‌ای، مسیر بهینه ارسال بار و نوع نگرش دولت سوریه به سرمایه‌گذاری مشترک از جمله مواردی بود که از سوی آنان مطرح شد.
پس از آن سفیر ایران در سوریه طی سخنانی با اشاره به اینکه سفارت متبوع او، محور فعالیت‌های خود را بر توسعه همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور قرار داده است، گفت: صنعت نساجی سوریه پس از جنگ دچار آسیب شد و اکنون صادرات این کشور در این حوزه به یک‌سوم سال‌های پیش از وقوع جنگ رسیده است.
حسین اکبری با بیان اینکه نیروی کار در سوریه بسیار ارزان است، ادامه داد: پیشنهاد من به فعالان بخش خصوصی در ایران این است که از طریق سرمایه‌گذاری مشترک با مبدا سوریه وارد فاز همکاری با این کشور شوند و پس از تولید محصول آن را صادر کنند.
او به این نکته نیز اشاره کرد که در حال حاضر حدود 90 درصد مساحت سوریه تحت کنترل دولت است. سفیر ایران در سوریه با اشاره به اینکه انتقال زمینی بار به این کشور هم‌اکنون از طریق عراق و ترکیه انجام می‌گیرد، افزود: پیگیری‌هایی در حال انجام است که مرسولات ایران ابتدا به بندر مرسین در ترکیه و سپس به بندر لاذقیه در سوریه ارسال شود که استفاده از این مسیر منجر به کاهش زمان انتقال محموله‌ها خواهد شد.
او فعالیت اقتصادی در سوریه را امن خواند و گفت: بیمه مشترکی میان ایران و سوریه طراحی شده که در تمام حوزه‌ها امکان ارائه خدمات را داراست. برای وصول مطالبات نیز بانک مشترکی در شرف تاسیس است که مشکلات فعالان اقتصادی را در نقل و انتقال وجوه حل خواهد کرد.
اکبری در ادامه از امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد میان ایران و سوریه خبر داد و گفت: دولت سوریه نسبت به سرمایه‌گذاری مشترک در این کشور نگرش مثبتی دارد. ضمن آنکه، بازار سوریه بازار بی‌رقیبی برای بخش خصوصی ایران بوده و این کشور می‌تواند به دروازه ورود کالاهای ایرانی به سایر کشورهای عربی و آفریقایی تبدیل شود.
او همچنین با اشاره به اینکه کشت فراسرزمینی ایران در سوریه قابل مذاکره است، ادامه داد: این کشور در زمینه دسترسی به وسایل حمل‌ونقل عمومی و سنگین با مشکلات جدی مواجه است و احتمالا امکانات رها شده خودروسازان ایران در این کشور برای ساخت خودروهای تجاری قابل استفاده خواهد بود.
تجارت سهل و ممتنع
در ادامه این جلسه، فهد درویش، رئیس اتاق مشترک سوریه و ایران در ابتدای سخنان خود، شناخت بخش خصوصی ایران از اقتصاد و بازار سوریه را ناکافی خواند و گفت که پیش از هر اقدامی لازم است آگاهی از این بازار افزایش پیدا کند.
او تجارت ایران و سوریه را سهل و ممتنع توصیف کرد و گفت: واردات پوشاک و منسوجات و همچنین خودرو سواری به سوریه ممنوع است. این ممنوعیت‌ها از سوی دولت اعمال شده که با امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد هم ممنوعیت آنها برطرف نمی‌شود. اما ورود نخ و پارچه و همچنین اتوبوس به کشور ما مجاز است.
رئیس اتاق مشترک سوریه و ایران سپس پیشنهاداتی مبنی بر تبادل فهرستی از اقلام وارداتی مجاز دو کشور و همچنین تبادل هیات‌های تجاری در آینده‌ای نزدیک و برگزاری جلسات مذاکره مستقیم میان تجار را نیز پیشنهاد کرد که مورد اقبال قرار گرفت و مقرر شد که مذاکرات بعدی بر پایه این فهرست‌ها انجام گیرد.