گمرک ایران: ایجاد بزرگ‌ترین بانک اطلاعات تجارت خارجی کشور
استقرار سامانه جامع امور گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی، امکان ایجاد بزرگ‌ترین بانک اطلاعات تجارت خارجی کشور را فراهم کرده است.
گمرک ایران درباره ایجاد پنجره واحد و برقراری ارتباط با بیش از ۲۲ دستگاه مجوزدهنده و سرگردانی تجار در دریافت مجوز از سازمان‌ها قبل از استقرار گمرک الکترونیک تاکید کرده است: با افتخار به اینکه تلاش شبانه‌روزی همکاران، پنجره تجارت فرامرزی برغم همه مقاومت‌های بیرونی محقق شد، اگر فقط به همین دستاورد گمرک به طور دقیق توجه شود، مشخص می‌شود که چه مشکلاتی از سر راه بازرگانی کشور برداشته شده و ما به این موضوع که خدمت مهمی به تجارت خارجی کشورمان است بر خود می‌بالیم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ گمرک ایران افزوده است: ایجاد دروازه مشترک مرزی با سایر کشور‌ها امکان تبادل الکترونیکی اطلاعات میسر کرده که این امر ضمن تسهیل در ترخیص کالا موجب حصول اطمینان از صحت اطلاعات و جلوگیری از هرگونه جعل و تخلف می‌شود.
راه‌اندازی برنامه‌های TIREEPP و E-TIR (کارنه‌تیر الکترونیکی) متعاقب امضا تفاهم‌نامه سه‌جانبه فیمابین اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران- اتحادیه بین‌المللی حمل‌ونقل جاده‌ای (IRU) و گمرک جمهوری اسلامی ایران و بهره‌گیری از گردش اطلاعات مرتبط قابل دسترس، گام مهمی در ایجاد بستر امن ترانزیت کالا و گسترس تجارت خارجی کشور برداشته است.
همچنین ارائه آمار روزانه تجارت خارجی کشور در راستای اجرای قانون دسترسی آزاد به اطلاعات گمرک به جهت ایجاد شفافیت اطلاعات حوزه تجارت فرامرزی و نیز جلوگیری از ارتباط فیزیکی تجار و حق‌العمل‌کاران با کارشناسان گمرکی که این امر موجب بهبود سلامت محیط کاری شده است.
این اقدامات باعث شده است که وضعیت فعلی گمرک قابل مقایسه با وضعیت گذشته نباشد با پیاده‌سازی این سامانه‌ها، هم فرآیند انجام تشریفات گمرکی به طور قابل توجهی سریع‌تر شده و هم با ارتقاء امکان نظارت بر این فرآیند دستاوردهای مهمی در مبارزه با قاچاق کالا و تخلفات گمرکی و ارتقاء سلامت اداری و مبارزه با فساد و نیز افزایش درآمدهای گمرکی دولت داشته‌ایم که منجر به بهبود ۵ رتبه‌ای ایران در شاخص ادراک فساد اقتصادی در سال ۲۰۱۶ شده است.
در اثر استفاده از سامانه و نیز ردیابی و بکارگیری تجهیزات مدرن ازجمله ایکس‌ری موفق شدیم که از ۹۵ کیلو کشفیات مواد مخدر و پیش‌ساز در سال ۱۳۹۱ به ۳۰۰ هزار کیلو کشفیات در سال ۱۳۹۵ دست یابیم که تن‌ها یک قلم از این کشفیات معادل ۵۳۶ کیلوگرم هروئین است که بر این اساس کشور ایران بیشترین کشفیات مربوط به مواد مخدر، روان‌گردان و انواع پیش‌سازهای صنعتی را داشته و رتبه سوم را به خود اختصاص داده است.
همچنین بهره‌برداری بهینه از دستگاه‌های کنترلی پیشرفته در جهت کشف قاچاق انسان در سال ۱۳۹۵ منجر به کشف ۵۰ مورد قاچاق انسان در گمرک بازرگان شده است.
یکی از دستاوردهای مهم پروژه گمرک، امکان‌پذیری ارزش‌گذاری یکپارچه کالاهای وارداتی به صورت الکترونیک و بکارگیری کارشناسی متمرکز و حذف ارتباط مستقیم خدمت‌گیرندگان از کارکنان در تشریفات گمرکی است که کمک مؤثری به ارتقاء شفافیت و سلامت اداری در انجام فرآیندهای گمرکی می‌کند.
از مزایای راه‌اندازی این سامانه یکسان‌سازی نحوه ارزش‌گذاری کالا در تمام گمرکات کشور است، به نحوی که از اعمال سلیقه‌های فردی در امر رسیدگی و تعیین ارزش کالا و تعرفه جلوگیری به عمل می‌آید.
ایجاد گمرکات در کشور به موجب قوانین و براساس مطالبات نمایندگان مردم و ظرفیت‌های تجاری است.
افزایش تعدد مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، درخواست ایجاد بازارچه‌های مرزی، مطالبات بخش خصوصی ازجمله فعالان اقتصادی استان‌ها برای انجام تشریفات صادرات در شهرهای مختلف، درخواست اتاق‌های بازرگانی کشور ازجمله اتاق بازرگانی کرمانشاه و ایلام برای فعال شدن گمرک سومار و ایلام، تجهیز فرودگاه‌ها و بین‌المللی شدن آنها، به طور طبیعی افزایش گمرکات را در پی داشته است.
در ارتباط با مبحث مسدود کردن کانال‌های سودجویی و تعرفه‌ای لازم به ذکر است، با حذف موانع غیرتعرفه‌ای و حرکت در جهت کنترل‌های مبتنی بر تعرفه مصوب دولت و نظام ارزی کشور در اجرای قوانین مربوط به بهبود مستمر فضای کسب‌وکار با استفاده از ابزارهای سیستمی، کانال‌های سودجویی مسدود شده است.
ضمانت نامه و بیمه نامه تجمیعی در گمرک اجرایی می‌شود
گمرک ایران اعلام کرد: ضمانت نامه و بیمه نامه تجمیعی با هدف تسهیل تجارت و کمک به ترانزیت در گمرکات اجرایی به صورت الکترونیک راه اندازی می‌شود.
ضمانت نامه تجمیعی برای رویه واردات قطعی بوده و بدین صورت است که صاحب کالا نسبت به سپرده گذاری ضمانتنامه نزد بانک عامل و ارائه ضمانتنامه به گمرک اقدام می‌کند که مدت آن حداکثر تا پانزدهم بهمن ماه سالجاری برای مواد اولیه و کالاهای اساسی است و برای سایر کالا‌ها در صورت داشتن شرایط خاص حداکثر شش ماهه خواهد بود.
این ضمانت نامه حکم وجه نقد را داشته و گمرک می‌تواند تعهدات صاحب کالا یا همان حقوق ورودی خود را از مجموع سپرده شخص کسر کند. همچنین در صورت کم شدن اعتبار، شخص می‌تواند نسبت به شارژ مبلغ اعتباری خود اقدام کند.
حسن سپردن ضمانت نامه‌های تجمیعی در این است که صاحب کالا برای هر اظهار خود ناچار به طی مراحل مربوط به اخذ ضمانت نامه جهت پرداخت حقوق ورودی نیست و این امر موجب تسریع در فرایند ترخیص خواهد شد.
غیر از رویه واردات قطعی و در خصوص سایر رویه‌ها از جمله واردات موقت، ترانزیت و صادرات نیز صاحبان کالا می‌توانند با ارائه بن بیمه از شرکت‌های طرف قرارداد با گمرک ایران نسبت به ترخیص کالا، عبور کالا یا صادرات آن اقدام کنند و پس از انجام تعهدات خود بن‌های یاد شده به آنها برگردانده خواهد شد و در صورت عدم ایفای تعهد، هزینه‌ها برابر مقررات از شرکت بیمه موردنظر واصل می‌شود.
گمرک ایران در نظر دارد در راستای توسعه فرایند الکترونیکی شدن، امکان استفاده از تسهیلات مذکور را از طریق سامانه جامع گمرکی فراهم کند که این مهم، هم اکنون در دست اقدام قرار گرفته و به زودی به بهره برداری خواهد رسید.